พระปุจฉา – วิสัชนาธรรม ระหว่างในหลวง รัชกาลที่ 9 กับ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร (เจริญ สุวัฑฺฒโน)

พระปุจฉา – วิสัชนาธรรม ระหว่าพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรกับ สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร (เจริญ สุวัฑฺฒโน)

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช : ทำสมาธิอย่างไร?

สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร : คือทำใจให้ตั้งมั่น แน่วแน่อยู่ในอารมณ์เดียว จะทำอะไรทุกๆอย่าง ต้องมีใจเป็นสมาธิ ในทางปฏิบัติจึงต้องใช้สมาธิทั้งนั้น แต่มักมีคนเข้าใจว่า ทำสมาธิต้องนั่งหลับตา

พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช : ทำสมาธิมองเห็นภาพต่างๆจริงหรือ

สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงวชิรญาณสังวร : โดยมากไม่จริง ภาพที่เห็นมักเป็นนิมิต คือ ภาพที่เกิดจากสัญญา หรือที่เรียกว่า “ภาพอุปาทาน” คือ ได้เคยคิดเคยเห็นมาแล้วเก็บไว้ในใจ ครั้นทำสมาธิ ใจแน่วแน่ สิ่งที่เก็บไว้ในใจนั้นก็ปรากฏขึ้นมา เหมือนอย่างที่เห็นนรก เห็นสวรรค์ เห็นเทวดา ถามว่า เทวดารูปร่างอย่างไร ตามคำตอบก็คล้ายกับเทวดาที่ผนังโบสถ์ แต่ที่เป็นจริงก็มี เป็นพวกทิพยจักษุมีน้อย