โรคกรดไหลย้อน ชีวิตวนลูป กินดึก นอนน้อย
การนอนน้อย การนอนดึก เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิด โรคกรดไหลย้อน ซึ่งปัจจุบันนี้เป็นโรคยอดฮิตอีกชนิดที่สร้างความทรมานให้คนทำงานยุคใหม่ เราควรรู้สาเหตุ การป้องกันและเยียวยารักษาอาการกัน
โรคกรดไหลย้อน โรคยอดฮิตของคนทำงานดึก นอนน้อย ก่อนอื่นเราไปดูสาเหตุ อาการ วิธีป้องกัน และวิธีแก้กันค่ะ
อาจารย์สาทิสอธิบายว่า ภาวะกรดไหลย้อนมีชื่อเรียกในภาษาอังกฤษว่า “Gastrooesophageal Reflux Disease” เรียกย่อๆ ว่า GORD หรือ GERD ในอดีตแพทย์เรียกกรดไหลย้อนว่า “Heart Burn” เพราะคนที่เป็นกรดไหลย้อนจะมีอาการแสบท้องหรือร้อนที่ท้องเนื่องจากอาหารไม่ย่อย มีกรดเกิน
เมื่อกระเพาะอาหารบีบตัว อาหารที่ตกค้างอยู่ในกระเพาะอาหารจะไปดันอาหารที่ไม่ย่อยให้เกิดการย้อนขึ้นกลับไปถึงหลอดอาหาร น้ำย่อยจากกระเพาะอาหารจึงขึ้นมาตกค้างอยู่บริเวณหลอดอาหาร และอาจขึ้นปถึงคอหอยได้ จึงมีการคั่งค้างของน้ำย่อย
น้ำย่อย ในกระเพาะอาหารที่ว่าคือ “กรดไฮโดรคลอริก” (Hydrochloric Acid) ซึ่งเป็นกรดที่กัดกร่อนรุนแรงถึงขั้นกัดเหล็กให้สึกกร่อนได้เลย ดังนั้นเมื่อกรดชนิดนี้ไปตกค้างอยู่ที่บริเวณไหน คุณจะรู้สึกแสบหรือแน่นบริเวณนั้นอยู่ตลอดเวลานั่นเองค่ะ
สาเหตุของกรดไหลย้อน
เกิดจากความผิดปกติของหูรูดส่วนปลายของหลอดอาหารที่ทำหน้าที่ป้องกันกรดไหลย้อนจากกระเพาะอาหาร มีความดันของหูรูดต่ำหรือเปิดบ่อยกว่าในคนปกติ ความผิดปกติเหล่านี้อาจเกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์ การสูบบุหรี่ และยาบางชนิด เช่น ยารักษาโรคหอบหืดบางตัว และยังเกิดได้จากพฤติกรรมเสี่ยง ไลฟ์สไตล์ที่ผิด การกินอาหารดึกแล้วนอน จึงทำให้มีผลต่อระบบย่อยอาหาร เช่น การดื่มกาแฟมากเกินไป การกินขนมหวานจัด มันจัด การกินอาหารมากไปจนล้นกระเพาะอาหาร หรือภาวะความเครียด เพราะความเครียดจะทำให้กระเพาะอาหารยิ่งบีบตัวมากขึ้น
อาการกรดไหลย้อน
อาการเบื้องต้นที่บ่งบอกว่ากรดในท้องกำลังไหลย้อนขึ้นมาแน่ๆ ได้แก่
- อาการปวดและการแน่นท้อง
- ภาวะท้องอืด
- แสบท้องตั้งแต่บริเวณเหนือสะดือขึ้นมาถึงคอหอย
- การสำรอกออกมาเพราะอาหารไม่ย่อย
ส่วนใครที่เคยรู้สึกเปรี้ยวหรือขมในปาก นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่า กรดไหลย้อนขึ้นไปถึงคอหอย ซึ่งอาจจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อยากอาเจียนตามมาได้ค่ะ
บรรเทาอาการกรดไหลย้อน
หลายคนเป็น “กรดไหลย้อน” เรื้อรัง นานๆ เข้า อาการเริ่มรุกหนัก แม้เวลานอนก็ไม่เว้น ต่อไปนี้เป็นเคล็ดลับที่จะช่วยให้อาการทุเลาเบาบางลงได้ ซึ่งต้องทำควบคู่กันไป ระหว่างการปรับพฤติกรรม และการเลือกทานอาหารที่ช่วยลดกรดไหลย้อน
ปรับพฤติกรรม ลดกรดไหลย้อน
1. กินอาหารเย็นเร็วขึ้น
การเข้านอนโดยที่ท้องอิ่มแปล้เป็นการเพิ่มความเสี่ยงของอาการกรดไหลย้อนควรกินอาหารเย็นอย่างน้อย 2-3 ชั่วโมงก่อนนอนเพื่อทําให้ท้องว่างก่อนเข้านอน
2. เดินผ่อนคลาย
หลังอาหารให้เดินผ่อนคลายสบายๆ สักครู่ วิธีการนี้จะช่วยย่อยอาหารได้ดี ป้องกันอาการกรดไหลย้อนได้แต่ไม่แนะนําให้ออกกําลังกายก่อนนอน เพราะทําให้มีอาการกรดไหลย้อนได้
3. จดบันทึกของแสลง
อาหารแต่ละชนิดจะกระตุ้นให้เกิดอาการกรดไหลย้อนในแต่ละคนแตกต่างกันไป ดังนั้นควรจดรายการอาหารเย็นของทุกวัน ถ้าพบว่ากินอาหารเย็นชนิดไหนแล้วมีอาการกรดไหลย้อนตอนกลางคืนบ่อยๆ ก็จะรู้ได้ว่าควรเลี่ยงอาหารชนิดนั้น
4. ใส่ชุดนอนแบบหลวมสบาย
ระวังขอบกางเกงชุดนอนที่คับเกินไป เพราะชุดนอนที่คับจะทําให้เกิดแรงกดที่ท้องเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการกรดไหลย้อน
5. นอนตะแคงซ้าย
นายแพทย์ชาร์ลส์ เอลสัน จากมหาวิทยาลัยแอละแบมา วิทยาเขตเบอร์มิงแฮม ประเทศสหรัฐอเมริกา ศึกษาพบว่านอนท่านี้ ช่วยจัดท่าทางให้กระเพาะอาหารอยู่ในท่าที่เหมาะสม ช่วยทําให้กรดในกระเพาะอาหารไม่ตีกลับขึ้นไปที่กล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารตอนล่าง
เมนูแก้โรคกรดไหลย้อน แบบฉบับชีวจิต
แซนด์วิชลดกรด
วิธีนี้เป็นวิธีแก้โรคแบบดั้งเดิม คือน้ำขนมปังโฮลวีตไปปิ้งพอเกรียม หั่นหอมหัวใหญ่เป็นชิ้นบางๆ ยัดเป็นไส้ขนมปังทำเป็นแซนด์วิช กินเป็นอาหารเช้า พยายามกินติดต่อกันทุกเช้า เป็นเวลา 2 สัปดาห์
สลัดผักสลัดกรด
เวลากินสลัดผักสด ให้เติมกระเทียมดิบ แครอตดิบ และเซเลอรี่ดิบลงไปมากๆ อาจารย์สาทิสแนะนำว่า เมื่อเป็นโรคนี้ควรกินผักที่มีกากใยสูง เช่น กลุ่มของผักคะน้า บรอกโคลี ผักบุ้ง ตำลึง และพยายามเลี่ยงผักผลไม้ที่มีกรดมาก เช่น ส้ม มะนาว มะเขือเทศ
ชาขิงร้อนช่วยย่อยอาหาร
ขิงเป็นสมุนไพรไทยที่อยู่คู่ครัวไทยมาช้านานและมีคุณประโยชน์สารพัด โดยนำขิงแก่มาปอกเปลือก หั่นเป็นแว่น ต้มในน้ำร้อนจนเดือดกรองเอากากขิงออก ดื่มแต่น้ำขิงอุ่นๆ
น้ำแอ๊ปเปิ้ลไซเดอร์+น้ำผึ้ง
นำแอ๊ปเปิ้ลไซเดอร์ปริมาณ 3 ช้อนโต๊ะผสมกับน้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ แล้วเติมน้ำร้อนครึ่งแก้ว คนให้เข้ากัน จิบตลอดทั้งวัน ช่วยบรรเทาอาการแสบร้อนในท้องและช่วยลดกรดเกินในกระเพาะอาหารได้
ที่มา
นิตยาสารชีวจิต เล่มที 505 ปีที่ 22 : 16 ตุลาคม 2562
คอลัมน์เกร็ดสุขภาพ ชีวจิตมือโปร นิตยสารชีวจิต ฉบับ 336
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
บทความน่าสนใจอื่นๆ
เปิดตำรา กิน “กล้วยน้ำว้า” สู้โรคระบบย่อย
แจก!!! วิธีทำน้ำอาร์ซี สูตรชีวจิตแท้ๆ ดื่มต้านภูมิแพ้ แทนกาแฟก็ได้
อาหารดี ช่วยทำให้ตับแข็งแรง
แจกสูตรผักพื้นบ้าน ช่วยคุมไขมัน